تبیین عوامل مؤثر بر ارتقاء حکمروایی خوب شهری در شهر شیراز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه خلیج‌فارس، بوشهر، ایران

2 استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

امروزه اغلب کشورهای مردم‌سالار با کاربست رویکرد حکمروایی خوب شهری، سعی در تحقق توسعه پایدار شهری دارند. از همین رو، پژوهش حاضر تلاش دارد وضعیت مدیریت شهری در ایران را بر مبنای مباحث حکمروایی خوب شهری مورد تحلیل قرار دهد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و پیمایش میدانی است. شاخص­های حکمروایی خوب شهری مشتمل بر 19 شاخص از پژوهش­های مرتبط با موضوع این پژوهش استخراج گردیده و از آن‌ها برای طراحی سؤالات پرسشنامه­ ای استفاده‌شده است. روش تحقیق مورداستفاده به‌صورت کمّی و با استفاده از مدل تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره خطی انجام پذیرفته­ است. فرایند انتخاب نمونه­ ها در پژوهش به‌صورت هدفمند و سیستماتیک بوده و جامعه نمونه ­ای از میان مراجعین مستمر به دبیرخانه معاونت معماری و شهرسازی شهرداری شیراز انتخاب‌شده است. خروجی مدل تحلیل عاملی نشان می ­دهد حکمروایی خوب شهری درگرو ارتقای عوامل «ظرفیت ­سازی نهادی»، «شفافیت»، «کارایی و اثربخشی»، «مقبولیت عمومی»، «شهروندمداری» و «مشارکت­جویی» است و مدل رگرسیون خطی به این مسئله اشاره دارد که دو عامل «کارایی و اثربخشی» و «شفافیت» بیشترین نقش را در تحقق حکمروایی خوب شهری ایفا می ­نمایند. همچنین در مورد شهرداری شیراز، بیشترین چالش و فاصله تا حصول به حکمروایی خوب در عامل «شهروندمداری» و «ظرفیت ­سازی نهادی» دیده می­ شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Explanation of Good Governance Factors in Shiraz

نویسندگان [English]

  • Ehsan Heidarzadeh 1
  • Mojtaba Arasteh 2
  • Elnaz Rafiee 3
1 Assistant Professor of Urbanism, Department of Urban Planning, Art & Architecture Faculty, Persian Gulf University, Bushehr, Iran
2 Assistant Professor of Urban Planning, Department of Urban Planning and Design, Faculty of Art & Architecture, Shiraz University, Shiraz, Iran.
3 Master Student in Urban Planning, Department of Urban Planning and Design, Faculty of Art & Architecture, Shiraz University, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

Recently the terms "governance" and "good governance" are being increasingly used in development literature. The concept of "governance" is not new. It is as old as human civilization. Simply put "governance" means: the process of decision-making and the process by which decisions are implemented (or not implemented). Nowadays, countries claiming democracy are trying to achieve sustainable urban development by applying a new approach called good urban governance. Good governance relates to the political and institutional processes and outcomes that are necessary to achieve the goals of development. The true test of 'good' governance is the degree to which it delivers on the promise of human rights: civil, cultural, economic, political and social rights. The present study tries to analyze the situation of urban management in Iran (Shiraz) based on the issues of good urban governance. The research method is descriptive-analytical and based on documentary studies and field survey. The variables of good urban governance (consisting of 19 variables) were extracted from previous articles and they were used to design questionnaire questions. In this research quantitative and analytical model are used include exploratory factor analysis and multivariate linear regression. The process of selecting samples is purposeful and systematic, and the sample community was selected from among the regular visitors to the secretariat of the architecture and urban planning department of Shiraz municipality. Based on statistical principles and concepts, the number of samples is considered equal to 200 people. In the following, the data obtained from the questionnaires have been entered into the SPSS software. The output of the factor analysis model of good governance in Shiraz shows that it depends on improving the factors of "institutional capacity of organization", "transparency", "efficiency and effectiveness", "public acceptance", "citizenship" and "participation". Findings of this study show a considerable part of good urban governance factors and indicators have significant similarities with each other. But one of the differences that can be seen in this research with similar researches is the emphasis of this research on an important factor under the title of " institutional capacity of organization" in order to apply the concepts and criteria of good urban governance in the structure of local, regional and national governments. This factor emphasizes the important point that with the creation of institutional capacity in the society and the strengthening of non-governmental organizations, the two-way connection between the people and officials, which are the two main pillars of local management and urban development, has been accelerated other Governance factors. The main output of this study indicates that the two factors of "efficiency and effectiveness" and "transparency" play the most important role in achieving good urban governance. Also, in the case of Shiraz Municipality as the main body in the management of this city, the greatest challenge and distance to achieve good governance can be seen in the factor of "citizenship" and "institutional capacity of organization". In the following, some prominent suggestions are presented in order to promote good governance in the city of Shiraz: Changing the attitude of local managers towards city management as a dynamic, continuous process that requires the alignment of the interests of different groups; Facilitating people's presence and participation in city affairs and communication with managers; Increasing the sense of place and belonging through citizen participation in activities such as beautifying the environment; Citizenship education and familiarizing citizens with the concept of citizenship rights.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Governance
  • Municipality
  • Factor Analysis
  • Shiraz

مراجع

  • براری، احسان. کاظمیان، غلامرضا. شریف‌زاده، فتاح. قربانی زاده، وجه اله. (1398). فرایندها و راهکارهای استقرار حکمروایی خوب شهری در کلان‌شهرهای کشور موردمطالعه: مشهد، مدیریت شهری، 18(56)، 35-54.

http://ijurm.imo.org.ir/article-۱-۲۶۶۲-fa.html

  • بزی، خدارحم. (1395). اهمیت‌سنجی شاخص‎های حکمروایی خوب شهری از دیدگاه زنان مطالعة موردی: شهر زابل.پژوهش‌نامه زنان، 7(15)، 51-72.

https://womenstudy.ihcs.ac.ir/article_1944.html

  • تقی­پور، علی­اکبر. مشایخی، ابوالفضل. جعفری، قاسم. (1397). تحلیل سرمایه‌های اجتماعی در بهبود شاخص‌های حکمروایی خوب شهری (نمونه مطالعاتی: شهر سمنان). فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، 3(6)، 145-168.

https://doi.org/10.22054/urdp.2020.48511.1167

  • حسینی، سید هادی. (1395). تحلیل شاخص‌های حکمروایی خوب شهری با تأکید بر نظرات شهروندان و مدیران؛ مطالعه موردی: شهر تربت‌حیدریه. مطالعات شهری، 5(20)، 43-52.

https://urbstudies.uok.ac.ir/article_40907.html

  • زیاری، کرامت الله. یدالله نیا، هاجر. ید اله نیا، حسین. (1399). تحلیل عملکرد مدیریت شهری با تأکید بر شاخص‌های حکمروایی خوب از منظر شهروندان (موردمطالعه: شهر ساری). پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 11(40)، 1-16.

https://dorl.net/dor/20.1001.1.22285229.1399.11.40.1.8

  • سرایی، محمدحسین. شاه کرمی، نعمت. انیژ، حجت. کمانداری، محسن. (1393). ارزیابی و تحلیل مدیریت شهری با تأکید بر شاخص­های حکمروایی مطلوب شهری (مطالعه موردی: شهر خرم‌آباد). جغرافیای اجتماعی شهری، 1(1)، 43-61.

https://doi.org/10.22103/juas.2015.1771

  • شریف زادگان، محمدحسین. قانونی، حسین. (1396). تحلیل رابطه حکمروایی خوب کشورها و کیفیت زندگی شهرها. رفاه اجتماعی، 17(۶۶)، ۲۲۱-۱۸۵.

http://refahj.uswr.ac.ir/article-۱-۳۰۲۷-fa.html

  • علاءالدینی، پویا، پورمیرغفاری، مریم سادات. (1397). مدیریت محله و شورایاری در تهران: ارزیابی حکمروایی شهری در حسن‌آباد زرگنده. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 7(1)، 25-52.

https://doi.org/10.22059/jisr.2018.207350.356

  • قادرمرزی، حامد. احمدی، حسین. احمدی، عاطفه. جوان، فرهاد. (1397). تحلیلی بر تأثیر حکمروایی خوب در بهبود کیفیت زندگی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان دهگلان). جغرافیا، 16(58)، 157-190.

https://mag.iga.ir/article_253451.html?lang=fa

  • کاظمیان، غلامرضا. براری، احسان. شریف‌زاده، فتاح. قربانی زاده، وجه اله. (1400). مدل متناسب حکمروایی خوب شهری برای کلان‌شهرهای کشور و تحلیل یکپارچه وضعیت فعلی (موردمطالعه: مشهد). فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 12(44)، 55-74.

https://doi.org/10.30495/jupm.2020.3969

  • معروف نژاد، عباس، خواجوی نیا، لاله. (1399). ارزیابی و رتبه‌بندی برخی از مؤلفه‌های حکمروایی در مناطق شهری شرق کلان‌شهر اهواز از دیدگاه شهروندان و کارشناسان با استفاده از تکنیک MABAC. جغرافیا و مطالعات محیطی، 9(34)، 89-106.

https://ges.iaun.iau.ir/article_677679.html?lang=en

  • هاشمی بیستونی، محمودرضا. شمس، مجید. (1398). تحلیل و ارزیابی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری و تأثیر آن بر متغیر توسعه گردشگری در شهر بیستون. فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری، 9(33)، 17-37.

https://dorl.net/dor/20.1001.1.22518827.1398.9.33.2.5

  • Aina, Y., Wafer, A., Ahmed, F., Alshuwaikhat, H. (2019). Top-down sustainable urban development? Urban governance transformation in Saudi Arabia, Cities, 90, 272-281.

https://doi.org/10.1016/j.cities.2019.03.003

  • Biswas, R., Jana, A., Arya, K., & Ramamritham, K. (2019). A good-governance framework for urban management. Journal of Urban Management,8(2), 225-236.

https://doi.org/10.1016/j.jum.2018.12.009

  • Blanco, I. (2013). Analysing urban governance networks: bringing regime theory back in, Environment and Planning C: Government and Policy, 31, 276-291.

https://doi.org/10.1068/c11174

  • Cheyne, C. (2015). Changing urban governance in New Zealand: Public participation and democratic legitimacy in local authority planning and decision-making 1989–2014. Urban Policy and Research, 33(4), 416-432.

https://doi.org/10.1080/08111146.2014.994740

  • Da Cruz, N. F., Rode, P., & McQuarrie, M. (2019). New urban governance: A review of current themes and future priorities. Journal of Urban Affairs, 41(1), 1-19.

https://doi.org/10.1080/07352166.2018.1499416

  • Daramola, O., Olowoporoku, O. (2017). Plurality of urban governance in Nigeria and its implications on delivery of environmental services, Advances in Environmental Research, 6(1), 25-33.

https://doi.org/10.12989/aer.2017.6.1.025

  • Fuseini, I. (2021). Decentralisation, entrepreneurialism and democratization processes in urban governance in Tamale, Ghana. Area Development and Policy, 6(2), 223-242.

https://doi.org/10.1080/23792949.2020.1750303

  • Gilbert, A. (2015). Urban governance in the South: How did Bogota´ lose its shine? Urban Studies, 52(4), 665-684.

https://doi.org/10.1177/0042098014527484

  • Hendriks, F. (2014). Understanding Good Urban Governance: Essentials, Shifts, and Values, Urban Affairs Review, 50(4), 553-576.

https://doi.org/10.1177/1078087413511782

  • Koster, M. (2015). Citizenship agendas, urban governance and social housing in the Netherlands: An assemblage approach. Citizenship Studies, 19(2), 214-228.

https://doi.org/10.1080/13621025.2015.1005951

  • Lombard, M. (2013). Citizen Participation in Urban Governance in the Context of Democratization: Evidence from Low-Income Neighbourhoods in Mexico, International Journal of Urban and Regional Research, 37(1), 135-150.

https://doi.org/10.1111/j.1468-2427.2012.01175.x

  • MacCallum, R. C., Widaman, K. F., Zhang, S., & Hong, S. (1999). Sample size in factor analysis. Psychological methods, 4(1), 84-99.

https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/1082-989X.4.1.84

  • Martí-Costa, M., & Tomàs, M. (2017). Urban governance in Spain: From democratic transition to austerity policies. Urban Studies, 54(9), 2107-2122.

https://doi.org/10.1177/0042098016669452

  • Meyer, N., & Auriacombe, C. (2019). Good urban governance and city resilience: An afrocentric approach to sustainable development. Sustainability, 11(19), 5514.

https://doi.org/10.3390/su11195514

  • Muchadenyika, D., J. Williams, J. (2016). Social Change: Urban Governance and Urbanization in Zimbabwe, Urban Forum, 27, 253-274.

https://doi.org/10.1007/s12132-016-9278-8

  • Obeng - Odoom, F. (2017). Urban Governance in Africa Today: Reframing, Experiences, and Lessons, Growth and Change, 48(1), 4-21.

https://doi.org/10.1111/grow.12164

  • Parés, M., Boada, J., Canal, R., Hernando, E., & Martínez, R. (2017). Challenging collaborative urban governance under austerity: How local governments and social organizations deal with housing policy in Catalonia (Spain). Journal of Urban Affairs, 39(8), 1066-1084.

https://doi.org/10.1080/07352166.2017.1310531

  • Romańczyk, K. M. (2015). Towards urban governance: Twenty years of neighbourhood contracts in the Brussels-Capital Region. Cities, 44, 1-8.

https://doi.org/10.1016/j.cities.2014.12.002

  • Sheng, Y. K. (2010). Good urban governance in Southeast Asia. Environment and Urbanization Asia, 1(2), 131-147.

https://doi.org/10.1177/097542531000100203

  • Sheng, L., & Wan, P. Y. K. (2017). Explaining urban governance in the midst of political transformation: the city of Macao. Asia Pacific Viewpoint, 58(3), 289-300.

https://doi.org/10.1111/apv.12167

  • Stewart, K. (2006). Designing good urban governance indicators: The importance of citizen participation and its evaluation in Greater Vancouver. Cities, 23(3), 196-204.

https://doi.org/10.1016/j.cities.2006.03.003

  • Swapan, M. (2016). Participatory Urban Governance in Bangladesh: A Study of the Gap between Promise and Realities, Environment and Urbanization Asia, 7(2), 196-213.

https://doi.org/10.1177/0975425316652548

  • Syrett, S., Sepulveda, L. (2012). Urban governance and economic development in the diverse city, European Urban and Regional Studies, 19(3), 238-253.

https://doi.org/10.1177/0969776411430287

  • Yin, Z., Zhu, S. (2020). Consistencies and inconsistencies in urban governance and development, Cities, 106, 1-12.

https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.102930

  • Zientara, P., Zamojska, A., T. Cirella, G. (2020). Participatory urban governance: Multilevel study, Plos One, 15(2), 1-23.

https://doi.org/10.1371/journal.pone.0229095

توسعه پایدار شهری
دوره 4، شماره 10
اردیبهشت 1402
صفحه 1-15

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار