ارائه راهبردهای بازآفرینی رویدادمدار در بافت‌های فرسوده شهری(مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر سنندج)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، مرکز آموزش عالی شهدای مکه، دانشگاه فرهنگیان تهران، تهران، ایران.

2 استادیار گروه معارف و تعلیم و تربیت اسلامی، مرکز آموزش عالی شهدای مکه، دانشگاه فرهنگیان تهران، تهران، ایران.

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

4 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا روستایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

5 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

چکیده

بافت ­های فرسوده شهری، محدوده فرسوده در فضای شهری هستند که مسائل پیچیده اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را به دنبال دارند. این محدوده ­ها از یک‌سو دارای ریشه­های سکونتی ارزشمند با غنای فرهنگی – اجتماعی و یا معماری هستند و از سوی دیگری به جهت فرسودگی شدید، نبود خدمات مطلوب و مناسب، دسترسی و بهداشت دچار مشکلات و آسیب­های گسترده شده­اند؛ بنابراین بایستی ضمن بهره­برداری از ارز­ش­های تاریخی – فرهنگی آن، مشکلات و مسائل موجود در این بافت­ها را به حداقل ممکن رساند، بدین‌جهت نیز تحقیق حاضر باهدف بازآفرینی بافت­ های فرسوده نواحی شهر سنندج و با تأکید بر الگوی شهر رویداد­مدار سعی داشته است راهبردهای بازآفرینی بافت فرسوده نواحی شهر را شناسایی کند. در همین راستا ازآنجاکه پژوهش حاضر مبتنی بر نظر خبرگان بوده است، نمونۀ تحقیق 20 نفر از افراد ساکن در بافت فرسوده و به روش هدفمند (گلوله برفی) انتخاب‌شده‌‌­اند و برای تجزیه‌وتحلیل داده از مدل FME: برای شناسایی آسیب­های خاص از بافت­ های فرسوده و شناسایی راه‌حل ساماندهی، از مدل SOAR برای شناسایی نقاط قوت-فرصت – خواسته­ها و نتیجه راه­حل شناسایی‌شده و از ANSOFF برای تعیین راهبردهای بازآفرینی در بافت­های فرسوده نواحی استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که باوجود پیشینه تاریخی طولانی شهر سنندج، 28 آسیب در نواحی موردبررسی (1، 2، 3، 4، 5، 6، 9 و 10) شناسایی‌شده­اند که مقدار RPN آن‌ها بیشتر از 300 و در سطح خطر بارزی بوده است که بر اساس نظر خبرگان، بازآفرینی رویدادمحوری بافت­های تاریخی مبتنی بر رقابت­پذیری گردشگری به‌عنوان راه­حل کلیدی جهت ساماندهی بافت ­های فرسوده نواحی موردمطالعه انتخاب‌شده است که درنهایت راهبردهایی پیشنهادشده­ است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Presenting Event-Based Regeneration Strategies of Urban Decay Fabrics (Case Study: Sanandaj City)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rasoli 1
  • Hassan Hajizadeh Anari 2
  • Sharara Saeedpour 3
  • Mohammad Mehdi Hoshang 4
  • Shadi Qobadi 5
1 PhD in Geography and Urban Planning, Department of Geography, Mecca Martyrs Higher Education Center, Farhangian University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Islamic Education and Training, Mecca Martyrs Higher Education Center, Farhangian University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Ph.D. student of Geography and Urban Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Tabriz.
4 Master student of Rural Geography, Faculty of Humanities, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.
5 PhD student of Geography and Rural Planning, Faculty of Social Sciences, Zanjan University, Zanjan, Iran.
چکیده [English]

Dilapidated urban fabrics are dilapidated areas in the urban space which involve complex social, economic and cultural issues. On the one hand, these areas have valuable residential roots with cultural-social or architectural richness. And on the other hand, due to severe wear and tear, lack of good and suitable services, accessibility and health have suffered extensive problems and damages; Therefore, while exploiting its historical-cultural values, the problems and issues in these contexts should be minimized. For this reason, the current research aims to recreate the urban decay fabrics of Sanandaj city and by emphasizing the event-oriented city model, it has tried to identify the strategies for the regeneration of the decay fabrics of the city areas. In this regard, since the current research was based on the opinion of experts, the research sample is 20 people who live in decay fabrics and were selected in a purposeful way (snowball), and for data analysis from the FME model: to identify specific damages from decay fabrics and to identify the organization solution, from the SOAR model to identify strengths-opportunity-demands and the result of the identified solution, and from ANSOFF to determine strategies Regeneration has been used in the urban decay fabrics. The research results have shown that despite the long history of Sanandaj city, 28 damages have been identified in the investigated areas (1, 2, 3, 4, 5, 6, 9 and 10). It has been identified that their RPN value was more than 300 and was at an obvious risk level, according to experts, the event-oriented recreation of historical textures based on the competitiveness of tourism has been chosen as a key solution to organize the urban decay fabrics of the studied areas. Finally, some strategies have been suggested.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Regeneration
  • Event-based
  • Urban Decay Fabrics
  • Sanandaj

مراجع

  • اصغرزاده، مینا. (1394). نقش مدیریت شهری در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده (مطالعه موردی: منطقه 10 تهران) (پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری). دانشگاه پیام نور تهران، مرکز پیام نور ری، ایران.

https://ganj.irandoc.ac.ir//#/articles/bcf6e5b8921b2efb28ee294d9cf9d41f

  • امان‌پور، سعید. محمدی ده چشمه، مصطفی و علیزاده، مهدی. (1395). ارزیابی آسیب‌پذیری زیرساخت‌های شهری کوه دشت با رویکرد پدافند غیرعامل. آمایش سرزمین، 8(1)،154-133.

https://doi.org/10.22059/jtcp.2016.59145

  • بهرامی، فریبا. خادم الحسینی، احمد. صابری، حمید و مختاری ملک‌آبادی، رضا. (1401). سنجش تأثیر مؤلفه‌های بازآفرینی فرهنگ مبنا بر توسعه پایدار گردشگری در بافت فرسوده تاریخی شهر اصفهان. جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای). 12(2)،433-419.

https://doi.org/10.22034/jgeoq.2022.301964.3269

  • جنگجو، سینا. حاجی‌پور، خلیل و لطفی، سهند. (1400). ارائه راهبردهای برنامه‌ریزی شهرهای رویدادمدار بر مبنای اصول ارتقای رقابت‌پذیری یک مقصد گردشگری (مطالعه موردی: شهر شیراز). گردشگری و توسعه، 10(3)، 115-97.

https://www.sid.ir/paper/1044854/fa

  • حاتمی نژاد، حسین. ابدالی، یعقوب و الله قلی‌پور، سارا. (1396). سنجش آسیب‌پذیری سازه‌ای بافت فرسوده شهری در برابر مخاطرات، با رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: بافت فرسوده مرکزی کلان‌شهر اهواز). اطلاعات جغرافیایی سپهر، 2(104)، 172-159.

https://www.sid.ir/paper/253248/fa

  • رسولی، محمد. احدنژاد، محسن و حیدری، محمدتقی. (1400). تبیین بازآفرینی بافت‌‌های فرسودۀ شهری با روش تلفیقی FEMA و SMART PLS (موردشناسی: شهر زنجان). جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، 11(40)،130-109.

https://doi.org/10.22111/gaij.2021.6512

  • رضایی، سمیرا. (1401). بررسی راهکارهای توانمندسازی بافت فرسوده شهری نمونه موردی منطقه ۹ تهران. علوم زیست‌محیطی و دانش جغرافیا، 2(2). 20-1

https://rimag.ricest.ac.ir/fa/Article/36632/FullText

  • زارع، محمد. صابری، حمید. اذانی، مهری و گندم‌کار، امیر. (1401). تحلیل میزان رویدادمداری شهر شیراز. برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 12(45)، 260-245.

https://doi.org/10.30495/jzpm.2022.28342.3927

  • شفاعتی، آرزو. ولی زاده، رضا. رحیمی، اکبر و پناهی، علی. (1401). تحلیلی بر نقش توسعۀ هوشمند شهری در توسعۀ میان‌افزای مناطق فرسودۀ تبریز (نمونه پژوهش: منطقۀ 8 تبریز). جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 33 (1)،132-113.

https://doi.org/10.22108/gep.2021.125940.1374

  • صالحی معوا، فاطمه. (1398). راهنمایی طراحی شهری در راستای ارتقای کیفیت محدوده­های پیاده­مدار با تأکید بر رویدادمداری موردمطالعه محدوده تاریخی تهران - منطقه 12(پایان­نامه کارشناسی ارشد طراحی شهری). دانشگاه تربیت‌مدرس، تهران، ایران.

https://ganj.irandoc.ac.ir//#/articles/503f291e8fe84fd7f9450877648c7708

  • صالحی معوا، فاطمه. خاتمی، سید مهدی و رنجبر، احسان. (1401). تحلیل و مقایسۀ میزان رویدادمداری فضاهای عمومی شهری موردمطالعه: منطقۀ 12 شهر تهران. باغ نظر، 19(106)، 98-85.

https://doi.org/10.22034/bagh.2021.269717.4780

  • عزیزی، بهادر و طالب‌پور، مهدی. (1398). برنامه‌ریزی راهبردی توسعة فوتبال استان خراسان رضوی با استفاده از مدل استراتژیک.SOAR مدیریت و رفتار سازمانی در ورزش، 8(1)،41-27.

https://jmobs.stb.iau.ir/article_671434.html

  • عندلیب، محمد و سلیمانی، محمد. (­1396). شناسایی و اولویت­بندی عوامل مؤثر بر شکل­گیری احتکار با استفاده از روش تحلیل سلسله­ مراتبی (­AHP). مطالعات اقتصاد اسلامی، 10(1)، 58-41.

https://www.sid.ir/paper/220868/fa#downloadbottom

  • فنی، زهره. شریفی، بایزید. مصطفوی صاحب، سوران و حیدری، سیامک. (­1398). مدلسازی و اولویت­بندی عوامل کلیدی در دستیابی به شکوفایی شهری. مطالعات عمران شهری، 3(10)، 105-93.

http://utojournals.ir/new/downloads/3/magh(2).pdf

  • کرم دوست، مریم. (1395). نقش مدیریت شهری در بازآفرینی بافت­های فرسوده منطقه 19 شهرداری کلان‌شهر تهران (پایان‌نامه ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی شهری). دانشگاه پیام‌نور، مرکز شهرری، ایران.

https://ganj.irandoc.ac.ir//#/articles/c7295a1c1d883e7ea952da58c26c2dc0

  • لطفی، سهند. شعله، مهسا. حاجی‌پور، خلیل. جنگجو، سینا و فلاح منشادی، افروز. (1401). بازآفرینی رویداد مدار در بازپیوند استخوان‌بندی شهرهای تاریخی (مورد پژوهی: ساختار هم‌پیوند شیراز تاریخی). جغرافیا و توسعه فضای شهری، 9(3)،193-171.

https://doi.org/10.22067/jgusd.2022.47725.0

  • ماندنی، اشرف. (1400). بررسی عوامل مؤثر بر تصویر ذهنی شهروندان از بافت فرسوده و راهکارهای بهبود آن (مطالعه موردی: بافت­های فرسوده اطراف مسجد جامع قم). علوم زیست‌محیطی و دانش جغرافیا، 1(2)، 143-126.

https://rimag.ricest.ac.ir/fa/Article/34409

  • محمد­صالحی، زینب. شیخی، حجت و رحیمیون، علی. (1392). بهسازی کالبدی - محیطی بافت مرکزی شهر با رویکرد توسعه شهری (­مطالعه موردی بافت مرکزی خرم‌آباد). مطالعات شهری، 2(7)، 88-73.

https://urbstudies.uok.ac.ir/article_5949.html

  • نعمت الهی، مجید. انوری، محمودرضا و کریمیان بستانی، مریم. (1401). بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر ساماندهی بافت‌های فرسوده شهری (موردمطالعه: شهر سراوان). نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، 14(2)،86-71.

https://journals.iau.ir/article_696815.html

  • نوحه‌سرا، مریم. ذاکریان، ملیحه. المدرسی، سید علی. خبازی، مصطفی و سرایی، محمدحسین. (1401). ارزیابی میزان آسیب‌پذیری بافت فرسوده در برابر مخاطره طبیعی زلزله با استفاده از روش ماشین بردار (نمونه موردی: حوزه 2 شهر کرمان). جغرافیای اجتماعی شهری، 9(1)،291-271.

https://doi.org/ 10.22103/JUSG.2022.2071

  • نورائی، همایون و ستاری، نیکو. (1396). تحلیل میزان رویدادمداری مناطق 15 گانه کلان‌شهر اصفهان با تأکید بر زیرساخت‌های رویداد. هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 22(4)، 56-45.

https://doi.org/10.22059/jfaup.2018.246536.671874

  • Baby, S. (2013). AHP Modeling for Multicriteria Decision-Making and to Optimise Strategies for Protecting Coastal Landscape Resources. International Journal of Innovation, Management and Technolog, 4(2), 218-227.

http://www.ijimt.org/papers/395-M696.pdf

  • Busa, F., Min, Z., Jianzhong, W., Loscetales, V. G., Jian, C., & Bertone, T. (2010). MEGA-EVENTS AS CATALYSTS FOR URBAN TRANSFORMATION. In Sh. Zukang (Ed.), Shanghai Manual: A Guide for Sustainable Urban Development in the 21st Century, United Nation: Shanghai 2010 World Exposition Executive Committee.

https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/shanghaimanual.pdf

  • Colombo, A. (2017). Music festivals and eventfulness: Examining eventful cities by event genres and policy agendas. Event Management, 21(5), 563-573.

https://doi.org/10.3727/152599517X15053272359022

  • Dean, K. & Trillo, C. (2019). Assessing sustainability in housing led urban regeneration: Insights from a housing association in Northern England. Architecture_MPS. 15(2), 1-18.

https://doi.org/14324/111.444.amps.2019v15i2.001

  • Foley, M. & McGillivray, D. & McPherson, G. (2012). Policy pragmatism: Qatar and the global events circuit. International journal of event and festival management, 3(1), 101-115

https://doi.org/10.1108/17582951211210960

  • Gelders, D. & Van Zuilen, B. (2013). City events: short and serial reproduction effects on the city’s image. Corporate Communications: An International Journal, 18(1), 110-118.

https://doi.org/10.1108/13563281311294155

  • Getz, D. (2008). Event tourism: Definition, evolution, and research. Tourism Management, 6(3), 403–428.

https://doi.org/10.1016/j.tourman.2007.07.017

  • Getz, D. (2017). Developing a framework for Sustainable Event Cities. Event Management, 21(5), 275-591.

https://doi.org/10.3727/152599517X15053272359031

  • Holmes, K. & Hughes, M. & Mair, J., Carlsen, J. (2015). Events and sustainability, Abingdon: Routledge.

https://www.routledge.com/Events-and-Susta inability/Holmes-Hughes-Mair-Carlsen/p/book/ 9780415744508

  • Liu, Y. (2016). Cultural Event and Urban Regeneration: Lessons from Liverpool as the 2008 European Capital of Culture. European Review, 24(1), 159-176

https://ideas.repec.org/a/cup/eurrev/v24y2016i01p159-176_00.html

  • Melillo, p., Pecchia, l. (2016). What is the appropriate sample size to run AHP in a survey-based research?. International Symposium on the Analytic Hierarchy Process, London: UK.

https://doi.org/ 10.13033/ISAHP.Y2016.130

  • Page, S., Connell, J. (Eds). (2020). The Routledge Handbook of Events, London: Routledge

https://doi.org/10.4324/9780429280993

  • Richards, G. (2015). Events in the network society: the role of pulsar and iterative events. Event Management, 19(4), 553-566.

http://dx.doi.org/10.3727/152599515X14465748512849

  • Richards, G., Palmer, R. (2010). Eventful Cities: Cultural Management and Urban Revitalisation. Journal of Financial Stability, 1-39.

http://dx.doi.org/10.4324/9780080940960

  • Richards, G. & Wilson, J. (2006). Developing Creativity in Tourist Experiences: A Solution to The Serial Reproduction of Culture. Tourism Management, 27(6), 1209-1223

https://doi.org/10.1016/j.tourman.2005.06.002

  • Smith, A. (2016). Events in the city: Using public spaces as event venues. Kidlington oxford: Routledge.

https://westminsterresearch.westminster.ac.uk/item/9v27z/events-in-the-city-using-public-space s-as-event-venues

  • Thomson, G. & Newman, P. (2018). Urban fabrics and urban metabolism – from sustainable to regenerative, cities, Resources, Conservation and Recycling. (132), 218-229.

https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2017.01.010

  • Yi, X. & Zhai, F. (2022). Events as a means to foster knowledge-driven urban development: Experience from the new district development in Nanjing, Frontiers of Architectural Research. 11, 815-829

https://doi.org/10.1016/j.foar.2022.02.004

  • Zakaria, J. & Ujang, N. (2015). Comfort of walking in the city center of Kuala Lumpur. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 170(27), 642-652.

https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.066

 

توسعه پایدار شهری
دوره 4، شماره 11
مرداد 1402
صفحه 51-70

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار