تغییرات اقلیمی حوضه آبریز زاینده‌رودبر اساس سناریوهای IPCC و طبقه‌بندی کوپن-گایگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری، گروه مهندسی منابع طبیعی-محیط‌زیست، مرکز تحقیقات زیست‌محیطی زنده رود، اصفهان، ایران.

2 دانش آموخته دکتری، گروه اکولوژی و برنامه ریزی سیمای سرزمین، دانشکده برنامه ریزی فضایی، دانشگاه دورتمند، دورتمند،آلمان.

3 دانشیار، گروه مهندسی عمران، مؤسسه آموزش عالی دانش پژوهان پیشرو، اصفهان، ایران.

چکیده

شرایط اقلیمی هر محل در کیفیت و کمیت زیستی انسان و دیگر جانداران نقش مهمی را ایفا می‌کند، لذا هرگونه فعالیت یا برنامه‌ریزی کلان بدون شناخت اقلیم امکان‌پذیر نبوده و تقسیم‌بندی اقلیمی یا شناخت پهنه‌های اقلیمی در امر برنامه‌ریزی و آمایش سرزمین ضروری است. هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی تغییرات اقلیمی حوضه آبریز زاینده‌رود بر اساس سناریوهای IPCC و طبقه‌بندی کوپن گایگر است. در این پژوهش از داده‌های دما و بارش ماهانه شبیه‌سازی‌شده TYNSC2.03 در سده بیست و یکم میلادی (2100-2001) استفاده شده است. بدین منظور، حوضه آبریز زاینده‌رود در قالب یک شبکه به ابعاد هر خانه 55*45 کیلومتر تقسیم و مطالعه گردید. نتایج حاصل از سناریوهای تعریف‌شده A1F1، A2، B1 و B2 حاکی از آن است که شرایط حوضه آبریز به سمت گرم و بیابانی شدن پیش خواهد رفت و شدت این تغییرات در بالادست و پایین‌دست حوضه بیشتر مشهود است. نتایج نشان می‌دهد در همه سناریوها و بازه‌های زمانی، پیکسل 8 که در حوالی فریدون‌شهر قرار دارد، بیشترین تغییرات را خواهد داشت، اما میزان این تغییرات در سناریوهای A1F1 و A2 مشهودتر است که شامل تغییر طبقه اقلیمی از Dsa به Csa در هر دو سناریوی A1F1 و A2 از دوره 2025-2001 تا دوره 2050-2025 و نیز از Csa به Bsk از دوره.2075-2051 تا دوره 2100-2076 خواهد بود. با در نظر گرفتن شرایط پیش‌بینی‌شده در سناریوها، اقدامات تخفیف دهنده، شامل کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، ارتقاء و گسترش تکنولوژی‌های پاک و حفاظت از جنگل‌ها در راستای مقابله با تغییر اقلیم ضروری هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Climate change of ZayandehRood watershed based on IPCC scenarios and Köppen–Geiger classification

نویسندگان [English]

  • Mojgan Mirzaei 1
  • Bryce Lawrence 2
  • Amir Masoud Samani Majd 3
1 PhD, Department of Natural Resources and Environment, Zendehrood Environmental Research Center, Isfahan, Iran.
2 Research Scientist, Department of Landscape Ecology and Landscape Planning, Faculty of Spatial Planning, TU Dortmund, Dortmund, Germany.
3 Associate Professor, Department of Civil Engineering, Daneshpajoohan Pishro Higher Education Institute, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

Climatic conditions of each location play an important role in the living quality and quantity of human and other living things, so any activity or macro-planning is not possible without knowing the climate, and climatic division or knowledge of climatic zones in land planning and spatial planning is essential. The aim of this study is to predict climate change in ZayandehRood watershed based on IPCC scenarios and Köppen–Geiger classification. In this research, monthly temperature and precipitation data simulated by TYNSC2.03 in the 21st century (2001-2100) has been used. For this purpose, ZayandehRood watershed divided and studied in the form of a network with dimensions of 45 x 55 km per unit. The results of the defined scenarios A1F1, A2, B1 and B2 indicate that the conditions of the watershed will move towards warming and desertification and the intensity of these changes is more evident in the upstream and downstream of the watershed. The results show that in all scenarios and time periods, Pixel 8, which is located near Fereydunshahr, will have the most changes. However, the extent of these changes is more evident in A1F1 and A2 scenarios, which include climate change from Dsa to Csa in both A1F1 and A2 scenarios from 2001-2025 to 2025-2050, and from Csa to Bsk from 2051-2075 to 2076-2100. Given the conditions envisaged in the scenarios, mitigation measures, including reducing greenhouse gas emissions, upgrading and expanding clean technologies, and protecting forests, are essential to tackling climate change.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climatic Change
  • Climatic Change Scenarios
  • Köppen–Geiger Climatic Classification
  • Zayandehrood Watershed
  • IPCC

مراجع

  • باباییان، ایمان ، وزهرا نجفی نیک، و علی زکی زاده. 1384. مطالعه مقدماتی و ارزیابی مدل‌های Generator  Weather مطالعه موردی: ارزیابی مدل LARSE-WG بر روی ایستگاه‌های منتخب خراسان، پژوهشکده اقلیم‌شناسی، گزارش پروژه. 430 ص.
  • رشیدی، معصومه، و هادی غریب. 1390. تغییرات اقلیم و اثرات آن بر منابع آب ، چهارمین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران.
  • فتائی، ابراهیم، و علی عزیزی، و سیدتقی سیدصفویان، و علی اکبر ایمانی، و اکرم اوجاقی، و حبیب فرهادی. 1396. پیش‌بینی تغییرات برخی متغیرهای اقلیمی حوضه آبخیز دره رود ارس طی دهه‌های آتی با استفاده از مدل‌های تغییر. فصلنامه علمی پژوهشی زمین‌شناسی محیط‌زیست 39(11): 13-1.
  • طائی سمیرمی، سیاوش، و  مرادی، حمیدرضا و مرتضی خداقلی؛ 1394 . پیش‌بینی تغییرات برخی از متغیرهای اقلیمی با استفاده از مدل ریزمقیاس سازی LARS-WG و خروجی‌های مدل HADCM3 تحت سناریوهای مختلف. نشریه علمی پژوهشی مهندسی و مدیریت آبخیز 2(7): 156-145.
  • طاووسی، تقی، و قدیر دل‌آرا. 1389. پهنه‌بندی آب‌وهوایی استان اردبیل. مجله علمی و فنی نیوار 71(34): 52-47.
  • فولاد، فواد، و همایون مطیعی، و رضا افشین شریفان، و علیرضا زمانی نوری. 1390. ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر پارامترهای بارش و دما با استفاده از مدل‌های گردش عمومی جو، مطالعه موردی حوضه آبریز رودخانه کرج سد امیرکبیر، چهارمین کنفرانس مدیریت منابع آب، تهران.
  • کوهستانی، شاپور، و سعید اسلامیان، و علی‌اصغر بسالت پور. 1396. تأثیر تغییر اقلیم بر درجه حرارت حوضه آبریز زاینده‌رود با استفاده از محاسبات نرم یادگیری ماشینی بیزین. نشریه علوم آب‌وخاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی) 1(21): 216-203.
  • مساح بوانی، علیرضا، و سعید مرید. 1384. اثرات تغییر اقلیم بر جریان رودخانه زاینده‌رود اصفهان. نشریه علوم آب‌وخاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی) 4(9): 28-17.
  • منتظری، مجید، و مریم کریم پور. 1390. شناسایی پهنه‌های حوضه زاینده‌رود با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره. فصل‌نامه جغرافیای طبیعی 14(4): 103.
  • منتظری، مجید، و ناصر بای. 1391. پهنه‌بندی اقلیم ناحیه خزری با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره.  فصلنامه تحقیقات جغرافیایی 27(2): 90-77
  • هدایتی دزفولی، اکرم، و رضا کاکاوند. 1391. پهنه‌بندی اقلیمی استان قزوین. مجله علمی و فنی نیوار 77(36): 66-59.
  • Arnell, N. W., M. J. L. Livermore, S. Kovats, P. E. Levy, R. Nicholls, M. L. Parry, and S. R. Gaffin. 2004. Climate and socioeconomic scenarios for global scale climate change impacts assessments: Characterising the SRES storylines, Global Environmental Change 1(14): 3-20.
  • Crosbie, R. S., D. W. Pollock, F. S. Mpelasoka, O. V. Barron, S. P. Charles, and M. J. Donn. (2012). Changes in Koppen-Geiger climate types under a future climate for Australia: Hydrological implications. Hydrology and Earth System Sciences 16(9): 3341–3349.
  • De Castro, M., C. Gallardo, K. Jylha, and H. Tuomenvirta. 2007. The use of a climate-type classification for assessing climate change effects in Europe from an ensemble of nine regional climate models: Climatic Change 81: 329–341.
توسعه پایدار شهری
دوره 2، شماره 5
دی 1400
صفحه 23-37

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار