استفاده از روش اصلاح شده RIAM جهت مکان‌یابی محل دفن زباله در راستای افزایش زیست‌پذیری (نمونه موردی: شهرستان شبستر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده محیط‌زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران.

2 مهندسی منابع طبیعی-محیط‌زیست، مرکز تحقیقات زیست‌محیطی زنده رود، اصفهان، ایران

چکیده

روش ماتریس ارزیابی سریع اثرات (RIAM) یکی از روش‌های ارزیابی اثرات محیط‌زیست است که موجب می­شود قضاوت‌های ذهنی در یک مسیر شفاف در فرایند ارزیابی اثرات محیط‌زیست توسعه یابد. اما از آنجایی که در این ماتریس به حساسیت و آسیب‌پذیری محیط‌زیست توجه نشده است در این مطالعه با اضافه کردن معیار ششم (حساسیت محیط‌زیست، B4) به اصلاح روش پرداخته شد. اضافه کردن این معیار باعث می‌شود فرآیند کلی بررسی، به حالت بررسی واقعی EIA نزدیک‌تر شود. سپس با بهره‌گیری از ماتریس ارزیابی سریع اثرات اصلاح شده، مکان‌یابی محل دفن زباله در شهرستان شبستر صورت گرفت. اثرات فعالیت­های پروژه در دو گزینه مکانی پیشنهادی کارخانه کمپوست بر چهار جزء محیط‌زیستی (فیزیکی-شیمیایی،بیولوژیکی-اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی) از طریق بررسی­های میدانی، نظر کارشناسی و نرم‌افزار RIAM ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بهترین گزینه مکانی جهت احداث کارخانه کمپوست گزینه دوم است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Using the Modified RIAM Method to Locate Landfill Sites in order to Increase Viability (Case Study: Shabestar Township)

نویسندگان [English]

  • Kamran Shayesteh 1
  • Mojgan Mirzaei 2
1 Assistant Professor, Faculty of Environment Department, Malayer University, Malayer.
2 PhD, Natural Resources and Environment, Zendehrood Environmental Research Center, Isfahan.
چکیده [English]

 Rapid Impact Assessment Matrix (RIAM) is one of the Environmental Impact Assessment methods(EIA) to bring subjective judgments in a transparent way into the EIA process. Whereas this matrix does not consider sensitivity and vulnerability, in this study the method was modified by adding the sixth evaluation criterion (susceptibility of the target environment, B4) to the assessment framework. With the help of criterion B4 the intrinsic values of the target environment of the project can be brought to the evaluation process and this way make the significance determination more realistic. Then using the modified RIAM method, site selection of landfill in Shabestar Township was confirmed. The effects of project activities in two proposed locations of the composting plant on four environmental components (Physical-Chemical, Biological-Ecological, Social and Economic) are evaluated by field survey, expert opinion and RIAM software. The results showed that the best place to build a compost plant is the second option.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental Impact Assessment Matrix
  • Shabestar Township
  • Landfill Site
  • RIAM Software
  • افشار، عباس، و مهدیه سلمان زاده.1390. معرفی متد RIAM در ارزیابی اثرات زیست‌محیطی، ششمین کنگره ملی مهندسی عمران، دانشگاه سمنان: 6-1.
  •  اکبری نژاد پاقلعه، عباس، شاهو کرمی، رضا احمدیان،سید مصطفی مختاباد امرئی، و سامان گلالی زاده.1392. ارزیابی اثرات محیط زیستی مجتمع ­های صنعتی با روش AN-AM (مطالعة موردی: مجتمع مس سرچشمه). مجله محیط‌شناسی 39 (3): 116-105.
  • جعفری، ابوالفضل، اکبر نجفی، و داوود مافی غلامی.1389. ارزیابی اثرات محیط­زیستی ساخت و بهره­ برداری جاده­ های جنگلی (مطالعه موردی: جاده جنگلی آموزشی و پژوهشی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس) ، فصلنامه محیط‌زیست و توسعه1 (2): 78-71.
  • حسینی الهاشمی، اعظم السادات ، عبدالرضا کرباسی، و فریده عتابی.1385. ارائه الگوی ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه های اکتشاف و استخراج نفت و گاز بر محیط های دریایی فصلنامه تحقیقات پیشرفته زیست‌محیطی 3: 43-48.
  • خالصی، محمود، و حمیدرضا پارسی .1384. ارزیابی اثرات توسعه، مجله محیط­شناسی 21 (17): 90-101.
  • شرفی، سیده مهدیه، مجید مخدوم، و مهدی غفوریان بلوری مشهد.1387. ارزیابی اثرات محیط‌زیستی احداث کارخانه خودروسازی به روش رویهم گذاری مطالعه موردی: احداث کارخانه خودروسازی درغرب تاکستان، مجله علوم محیطی5 (4): 42-27.
  • غلامعلی فرد، مهدی، محسن میرزایی، مسعود حاتمی منش،علیرضا ریاحی بختیاری،و مهربان صادقی .1392. کاربرد ماتریس ارزیابی اثرات سریع و ماتریس ایرانی (اصلاح شده لئوپولد) در ارزیابی اثرات محیط­زیستی محل دفن پسماند جامد شهرکرد، مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد16(1): 46-31.
  • فروغی، مریم، نعمت‌الله خراسانی، محمود شریعت، و هادی رادنژاد.1388 .کاربرد روش ماتریس ارزیابی سریع (RIAM) برای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی شهرک­های گردشگری حاشیه زاینده‌رود، مطالعه موردی: شهرک گردشگری سامان، دومین سمپوزیوم بین المللی مهندسی محیط­زیست.
  • منوری، مسعود .1380. راهنمای ارزیابی اثرات زیست­ محیطی بزرگراه ­ها، انتشارات سازمان حفاظت محیط‌زیست و برنامه عمران ملل متحد: 53-34.
  • منوری، مسعود .1380. کاربرد ارزیابی سریع اثرات در پروژه ­های توسعه. مجموعه مقالات نخستین همایش بین‌المللی ارزیابی زیست­ محیطی در ایران، تهران، سازمان حفاظت محیط‌زیست معاونت محیط‌زیست انسانی و برنامه عمران ملل متحد.
  • نژادی، امین .1384. ارزیابی اثرات محیط زیستی بزرگراه تهران -پردیس با استفاده از دو روش ماتریس لئوپولد (با تأکید بر ارزیابی اثرات بر تنوع زیستی) و ماتریس سریع پاستاکیا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده محیط‌زیست، دانشگاه تهران.
  • Duinker, Peter N., and Gordon E. Beanlands .1986. The significance of environmental impacts: an exploration of the concept, Environmental management 10(1): 1-10.
  • Ijäs, Asko., Markku T. Kuitunen. and Kimmo Jalava .2010. Developing the RIAM method (rapid impact assessment matrix) in the context of impact significance assessment, Environmental Impact Assessment Review 30: 82-89.
  • Pastakia, Christopher M. R. 1998. The Rapid Impact Assessment Matrix (RIAM)-A New Tool for Environmental Impact Assessment, Environmental Impact Assessment using the Rapid Impact Assessment Matrix (RIAM), ed. Kurt Jensen. Olsen and Olsen, Fredensborg, Denmark: 8-19.
  • Pastakia, Christopher M. R., and Arne Jensen .1998. A Rapid Impact Assessment Matrix (RIAM) for Use In Water Related Projects, Environmental Impact Assessment Review 18(5): 461-482.
  • Pastakia, Christopher M. R., and K., Madsen .1998. A RAPID ASSESSMENT MATRIX FOR USE IN WATER RELATED PROJECTS, Environmental Impact Assessment Review 18: 461-482.
  • Salman Mahiny, Abdolrassoul., Iman Momeni, and Sahebeh Karimi. 2011. Towards Improvement of Environmental Impact Assessment Methods - A Case Study in Golestan Province, Iran, World Applied Sciences Journal 15 (1): 151-159.
  • Thompson, Mark A. .1988. Determining impact significance in EIA: a review of 24 methodologies, Journal of Environmental Management 30: 235–250.
  • Tran, Liem T., C Gregory Knight, Robert V O'Neill, Elizabeth R Smith, and Kurt H Riitters .2002. Environmental Assessment Fuzzy decision analysis for ontegrated environmental vulnerability assessment of the Mid-Atlantic region, Environmental Management 29: 845-859.